Εκπαιδευτικός Όμιλος

Σωματείο που ίδρυσαν το 1910 στην Αθήνα λογοτέχνες, εκπαιδευτικοί και πολιτευόμενοι, με σκοπό να βοηθήσουν «να αναμορφωθεί με τον καιρό η ελληνική εκπαίδευση». Κατά την άποψή τους, η εκπαίδευση θα βελτιωνόταν αν εφαρμοζόταν η διδασκαλία της δημοτικής στα σχολεία και αν καταπολεμούσαν τον σχολαστικισμό. Για την προώθηση των σκοπών τους άρχισαν αν εκδίδουν από το 1911 το Δελτίο του Ε.Ο. και ορισμένα διδακτικά και εκπαιδευτικά βιβλία. Βασικά οι προσπάθειες του Ε.Ο. στηρίχτηκαν στην εργασία του Μανόλη Τριανταφυλλίδη, του Αλέξανδρου Δελμούζου και του Δημήτριου Γληνού. Το 1917 η κυβέρνηση Βενιζέλου ζήτησε από αυτούς που διηύθυναν τον Ε.Ό. να συνεργαστούν με το κράτος για την εφαρμογή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Με νομοθετικό διάταγμα καθιερώθηκε τότε η δημοτική γλώσσα στο δημοτικό και γράφτηκαν νέα αναγνωστικά. Άλλη προσπάθεια εφαρμογής της μεταρρύθμισης έγινε το 1922-25, τελικά όμως έμεινε σε μεγάλο ποσοστό ανεφάρμοστη εξαιτίας των μεγάλων αντιδράσεων που συνάντησε. Οι διαφορετικές τάσεις των στελεχών του Ε.Ο., η ταύτιση της εφαρμογής του προγράμματός του με τις τύχες ενός πολιτικού κόμματος αλλά και η χροιά που προσέλαβε ο ίδιος ως κόμμα των διδασκάλων οδήγησαν τελικά στη διάσπασή του (1927) σε δύο τάσεις, που τις εκπροσωπούσαν ο Δημήτριος Γληνός και ο Αλέξανδρος Δελμούζος. Με τους ίδιους αντικειμενικούς στόχους ιδρύθηκε το 1918 στην Αίγυπτο ο Ε.Ό. Αιγύπτου. Αφορμή για την ίδρυσή του υπήρξε η εισαγωγή της δημοτικής στην ελληνική κοινοτική σχολή της πόλης Καφρ ελ Ζαγιάτ (1914), με πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών Αθανάσιου Μαρσέλου και Αλεξάνδρας Λαλαούνη. Η καινοτομία συνάντησε σφοδρή αντίδραση των συντηρητικών στοιχείων και ο Αθανάσιος Μαρσέλος ίδρυσε πρότυπο σχολείο, στο οποίο η διδασκαλία γινόταν αποκλειστικά στη δημοτική (1917). Ο Ε.Ό. Αιγύπτου ιδρύθηκε για να ενθαρρύνει την προσπάθεια. Μεταξύ των μελών του ήταν οι Γ. Σκληρός, Α. Μπενάκης και Κ. Δέλτας. Το πρότυπο σχολείο λειτούργησε έτσι μέχρι το 1919 και μετά μεταφέρθηκε στην Αλεξάνδρεια (1920-21). Ο Ε.Ό. Αιγύπτου διαλύθηκε μετά τη διακοπή της λειτουργίας του σχολείου. Ο Δημήτριος Γληνός υπήρξε βασικό στέλεχος του «Εκπαιδευτικού Ομίλου» μέχρι τη διάλυσή του το 1936 (φωτ. Σ. Μελετζή· από την έκδ. «100+1 χρόνια Ελλάδα»). Προμετωπίδα του έβδομου τεύχος (1919) του «Δελτίου», που εξέδιδε ο «Εκπαιδευτικός Όμιλος» (φωτ. από την έκδ. «100+1 χρόνια Ελλάδα»).